Soms lopen verschillende zaken plots in elkaar. Ik zag hem liggen toen ik met Thyra op weg was naar een les nazoeken. Op de terugweg stopte ik even. Een bunzing was vers aangereden en lag vrij ongeschonden langs de kant van de weg. Ik heb iets met bunzings. Mijn eerste stap als ‘jagende boer’ was met de gedomesticeerde bunzing. Met fretjes ratten vangen! Heerlijk eerlijk bestrijden van een plaagdier,… Ik nam hem mee en belde naar het plaatselijke contact van het marternetwerk. Het marternetwerk is opgericht in 1997 met als doel dode marterachtigen te verzamelen om op die manier aan data te komen. De laatste jaren komen we steeds vaker steenmarters tegen, maar de meeste marterachtigen laten zich zelden zien. Via autopsie, maagonderzoek en onderzoek naar de genetische achtergrond probeert men extra kennis te vergaren. Als jager/natuurliefhebber zouden we hier volop aan mee moeten helpen. Afgelopen winter werden er resultaten gepubliceerd die wel eens een verklaring zouden kunnen zijn voor het succes van bepaalde predatoren. Sinds 1998 wordt de maaginhoud van zoveel mogelijk steenmarters en bunzings onderzocht. Het boeiende is dat de populatie bunzings sindsdien sterk onder druk is komen te staan, terwijl de steenmarter toen aan de vooravond stond van zijn succesmars doorheen ons landje. Het zijn beide predatoren, maar er is een groot verschil tussen beide. De bunzing is een echte carnivoor, terwijl de steenmarter veel minder kieskeurig is. Granen, fruit, insecten, gevogelte, haasachtigen, knaagdieren,… Het staat allemaal op het menu van de steenmarter, in tegenstelling tot de bunzing.
Bij het onderzoek naar de maaginhoud was een interessante evolutie zichtbaar bij beide soorten. De bunzing moest het in de beginjaren vooral van konijnen hebben. Toen RHD zijn intrede deed en de populatie konijnen in elkaar klapte, kwam er steeds meer resten van amfibieën in de maag terecht van de onderzochte bunzingmagen. De bunzing is ook een echte rattenvanger. Bruine ratten zijn er nog meer dan genoeg, maar waarschijnlijk zijn bunzings gewoon gevoeliger voor rattengif dan de zijn grote neef, de steenmarter. De steenmarter die schakelde in diezelfde periode vlot om naar een dieet met veel meer keukenafval. Dat maakt de steenmarter bij uitstek een cultuurvolger. Er wordt de jagerij nogal eens verweten om voor grotere nesten te zorgen bij het bejagen van de vos. Maar ook de vos is een omnivoor. Ik heb geen vergelijkbaar maagonderzoek gevonden voor onze rode mascotte, maar gezien het succes is het aannemelijk dat een vergelijkbare evolutie ook bij de vos is op te tekenen. Anti-jagers roepen altijd graag dat de populatie roofdieren in verhouding staat tot de populatie prooidieren. Een lagere voedingsstatus van een vrouwelijk dier zorgt namelijk voor een kleinere eisprong en dus een kleinere worpgrootte. Zo zou de grootte van een populatie prooidieren de populatie roofdieren moeten regelen. In uitgestrekte gebieden klopt dit ongetwijfeld gelijk een zwerende vinger, maar in ons versnipperde Belgenlandje heb ik daar mijn twijfels over. Zeker Vlaanderen is kampioen lintbebouwing. Overal zijn huizen en dus is er overal keukenafvalzijn er kippen en dergelijke. Ik ben ervan overtuigd dat deze verandering in voeding er ook voor zorgt dat er een permanent hoge voedingsstatus van onze opportunistische predatoren is. Kleinere worpen bij minder prooidieren is dus niet meer aan de orde. Dit is geen oproep om massaal iedere cultuurvolger het leven zuur te maken, maar denk erover na tijdens een moment van bezinning. Bijvoorbeeld op de hoogzit. Klinkt het verhaal dan nog als muziek in de oren, dan is het in ieder geval extra bagage in de tocht waarbij we jacht niet verdedigen, maar uitleggen!
Thomas Linssen.
Team Jagersliga
Jagende boer.
Comments