Ieder lid van Jagersliga weet wel beter dat jagen zoveel meer is dan schieten. Jacht draait om in de natuur zijn, camaraderie,... Het culinaire aspect is heel belangrijk, maar jacht maak ook deel uit van ons cultureel erfgoed. Bij dat laatste kunnen vele gebruiken, materialen en methodes opgesomd worden, maar een naam die zeker niet mag ontbreken is FN Herstal, onze meest gerenommeerde Belgische wapenfabrikant. Die Luikse producent heeft namelijk een rijke geschiedenis en is waarschijnlijk ons meest beroemde ‘jachtexportproduct’ in het buitenland.
Oprichting
Voor de 19e eeuw was productie van wapens bijna uitsluitend handwerk waar vele getalenteerde wapenmakers individuele onderdelen vervaardigden om ze daarna wapen per wapen helemaal op maat aan te passen. Doordat Napoleon en consoorten in die periode een groot aantal bloederige Europese oorlogen uitvochten, nam de vraag naar een betrouwbare vuurwapenbevoorrading sterk toe. Daardoor werd deze oude manier van produceren, die ook in de regio Luik werd toegepast, ongeschikt. Enkele slimme Belgen zagen het belang in van een ander businessmodel en zo begonnen verschillende fabrikanten zich te verenigingen. Op die manier is uiteindelijk de basis gelegd voor het in 1889 opgerichte FN Herstal.
Via die initiële militaire vraag en later vraag uit de jachtsector is een multinational ontstaan die zijn knowhow en moderne technologie heeft uitgebouwd en ook toepast in de auto-industrie, engineering en zelfs in de ruimtevaartindustrie.
John Moses Browning
Weinig jagers zullen de codenummers van Elon Musk’s SpaceX raketten kunnen opnoemen en zelfs FN’s eerste grote, maar grotendeels vergeten model, de mauser 1889, genoemd naar het jaar van oprichting is weinig bekend. Maar de namen BAR, Hi-power en B25 zouden moeten vertrouwd klinken.
Die laatste, de grote B25, is het ultieme design gebleken van de ondertussen legendarische John Moses Browning. Dat het model wereldwijd vermaard is, heeft het te danken aan een vooruitstrevend ontwerp dat gebruik maakt van een scharniersysteem over de volledige basculebreedte. Daardoor is het een heel sterk wapen en ook economischer om te bouwen in vergelijking met de eerdere ontwerpen van de Londense wapenmarkers. Als we enig chauvinisme mogen toepassen, zouden we zelfs kunnen claimen dat dit de basis vormde voor de moderne superposé.
De toenmalige B25, niet zo origineel genoemd naar het ontwerpjaar 1925, wordt nog steeds op artisanale manier door FN in Luik gefabriceerd. De oplages zijn heel beperkt door de hoge kost verbonden aan handwerk, maar ons stukje cultureel erfgoed leeft in grote getallen verder en is te vinden bij verscheidene jagers in de wapenkast onder vorm van de Browning B425, B525 of B725.
Allen modellen die met de modernste technieken naar hoge kwaliteitsstandaarden zijn gemaakt en waar je gerust trots op kan zijn. In België zijn de modellen wijdverspreid en beschouwd als standaard, maar in alle Europese jachtlanden en zelfs bij onze Amerikaanse buren wordt er met veel lof over gesproken. Doorzoek even de online jachtfora in de Verenigde Staten en iedere jager of sportschutter koppelt kwaliteit aan de naam Browning.
Conclusie
Bescheidenheid wordt aanzien als een goed Belgisch kenmerk, maar in dit geval mogen we bewust trotser zijn op ons cultureel jachterfgoed dat de naam FN of Browning draagt. Niet alleen had en heeft het bedrijf nog steeds een grote impact op de jachtsector, maar ook in andere hightech sectoren.
Bewonder dus de volgende keer dat je je kluis opent en je browning eruit haalt even de prestaties van onze voorgangers.
Karel Hespel
Team Jagersliga & redactieteam Jagersliga
Top tip voor je volgende kerstcadeau - Het boek ‘Ars Mechanica’ over de geschiedenis van FN.