Ik mag me sinds kort een echte jagende boer noemen. Het waren de nijlganzen bij ons in het veld rondom de boerderij die de aanleiding waren om dan toch die stap naar het jachtexamen te zetten. Invasieve exoten zullen voor mij dus altijd een speciaal plaatsje in de jagerij blijven behouden.
Steeds meer jagers noemen zich ‘wildbeheerder’. Toen ik boerenknecht was, waren er collega’s die zich ‘agrarisch medewerker’ noemden en nu ik boer ben, heb ik collega’s die zich ‘agrarisch ondernemer’ noemen. Prima als het voor je eigen goede gevoel is, maar ik hoop dat geen enkele collega jager zichzelf ‘wildbeheerder’ noemt uit schaamte.
Vandaag wil ik, met dank aan de nijlgans, een nieuwe reeks beginnen in onze maandelijkse nieuwsbrief. ‘Invasieve exoot van de maand’. Waarom? Omdat dit wildbeheer bij uitstek is! Omdat we als jager-beheerder een maatschappelijke verantwoordelijkheid hebben over ons eigen jachtveld en omdat dit heel erg vaak ook een positieve invloed heeft op de wildstand van ons eigen jachtveld. Maar wat is nu eigenlijk een invasieve exoot? Wanneer wordt iets een invasieve exoot? Is een invasieve exoot altijd schadelijk en dus ongewenst?
Een exoot is een uitheemse soort. Dit kunnen dieren, maar ook planten, schimmels of andere specimen zijn. De meeste exoten geven geen overlast of problemen, maar een kleine groep doet dit wel. Ze voelen zich hier zo goed thuis dat ze zich op korte tijd sterk kunnen uitbreiden en voor schade of overlast gaan zorgen. Is dit het geval, dan spreekt men van een invasieve exoot.
Een invasieve exoot is dus een exoot die om een van de volgende redenen als invasief wordt bestempeld:
- Het kan zijn dat de exoot onze inlandse fauna en/of flora onderdrukt en opeet. - De exoot kan een gastheer zijn voor ziektes en plagen die schadelijk zijn voor onze inheemse fauna en flora. - Het kan zijn dat een exoot een gevaar is voor de volksgezondheid. - Het kan zijn dat een exoot economische schade aanricht. Aangezien het probleem van invasieve exoten niet aan de landsgrenzen stopt, heeft het Europees milieuagentschap een lijst opgesteld met invasieve exoten. Deze lijst is dynamisch en krijgt regelmatig een update. Spijtig genoeg betekend dit voornamelijk dat er soorten bijkomen,…
Om de verspreiding van invasieve exoten zoveel mogelijk te beperken werkt Europa met de zogezegde 3-trapsaanpak.
De 3-trapsaanpak bestaat uit de volgende 3 stappen: - Preventie: Exoten die niet gehouden worden, kunnen ook niet in onze natuur terecht komen. Er zijn invasieve exoten per ongeluk geïntroduceerd, maar de meeste soorten zijn ooit ergens geplant of gekweekt en later ontsnapt. Misschien moeten we als jager kritisch durven kijken naar wat we in onze tuin planten en aan ons dierenpark toevoegen. We moeten dit zeker ook durven uitdragen! - Snel opsporen en ingrijpen: Als er ergens een nieuwe invasieve exoot is komen ‘aanwaaien’ is het zaak om dit zo snel mogelijk te detecteren! Hoe kleiner de populatie, hoe sneller de populatie is uitgeroeid! Wij zijn als jagers de ogen en oren van het veld. Hier ligt een belangrijke taak voor ons, maar ook een kans om te laten zien dat we zeker in deze geglobaliseerde wereld heel erg relevant zijn! - Uitroeien : OF toch de populatie zoveel mogelijk doen krimpen, want helaas blijkt dat uitroeien in veel gevallen niet mogelijk is. Daar komen velen van ons in conflict met zichzelf. Als je invasieve exoten beheert, alsof je aan het jagen bent, dan maak je het probleem groter! Als Jagersliga kunnen we vooral aan het tweede puntje van deze 3-trapsaanpak bijdragen. Om invasieve exoten snel op te kunnen sporen, moeten we ze eerst kennen! Daarom dat deze serie in het leven is geroepen!
Thomas Linssen.